In de bouwsector is integraal ontwerpen en bouwen niet meer weg te denken. Coördinatie van de verschillende disciplines wordt belangrijker en levert aantoonbare winst op in tijd en geld. Drijvende krachten achter die veranderingen zijn BIM, ketenintegratie, nieuwe contractvormen en verandering van verantwoordelijkheden. Integrale Projectplanning is hierbij een belangrijk middel met de professionele projectplanner als ‘spin in het web’. Maar wie er nu verantwoordelijk?

Wat is een integrale projectplanning?
We spreken tegenwoordig over de Integrale Projectplanning, voorheen ook wel algemeen tijdschema of overall planning genoemd. Volgens de Dikke van Dale betekent integraal “voltallig, geheel, allesomvattend, volledig”. Dit geldt ook voor de Integrale Projectplanning! Deze omvat meer dan een ‘gewone’ project- of realisatieplanning.

In de Integrale Projectplanning moeten alle processen vanaf initiatief tot en met ingebruikname inzichtelijk en gerelateerd zijn aangegeven. Niet alleen de projectmatige processen, maar ook de interne, aanverwante en in het bijzonder de omgevingsafhankelijke processen. In een Integrale Projectplanning worden zowel de disciplines als de contractpartijen en stakeholders meegenomen.

Wie is verantwoordelijk?
Opdrachtgevers gaan er te gemakkelijk vanuit dat de contractant eindverantwoordelijk is voor de planning. In Infra-projecten werkt men met PPS-contractconstructies. In vastgoedprojecten met Design & Build. Hierbij is de contractant niet alleen verantwoordelijk voor het ontwerp, maar ook voor de benodigde omgevingsvergunningen en de relaties met de omgeving in de ruimste zin des woords. En daar gaat het vaak mis. De contractant zal door middel van (probabilistisch) plannen het uitlooprisico inschatten en dit trachten te voorkomen, terwijl alleen de opdrachtgever kan bijsturen of problemen oplossen. Waarom? Omdat de opdrachtgever invloed kan uitoefenen op het ontwerp, de omgeving en de vergunningtrajecten. Voor de contractant is dit heel lastig.

Integrale projectplanning cruciaal document
Een Integrale Projectplanning valt onder de verantwoordelijkheid van de opdrachtgever omdat alleen de opdrachtgever hierop invloed kan uitoefenen. Bovendien is het ook de opdrachtgever die de gevolgen van slechte afstemming op zijn bord krijgt. Overheden en professionele opdrachtgevers hebben dit al eerder onderkend. Laat de opdrachtnemer doen waar hij goed in is, namelijk uitvoeren. Laat alle omgevingsperikelen bij de opdrachtgever, omdat daar de belangen liggen en het vermogen om invloed te kunnen uitoefenen. De integrale projectplanning is hierbij een cruciaal document.

Projectplanner/planningmanager als spin in het web
Het opstellen van een Integrale Projectplanning staat of valt met de inzet en kennis van de projectplanner/planningmanager. Helaas wordt de functie van de planner, bijdragen aan een positief projectresultaat, veelal onderschat terwijl deze bij een Integrale Projectplanning nog meer de rol van ‘spin in het web’ vervult.

Dit is een verkorte versie van een artikel dat door Ed van der Tak (Stichting Planning Instituut Nederland) en Roy Francke (AT Osborne) is gepubliceerd in de vakbladen voor professionele opdrachtgevers en media.